به ترنج گرافی خوش آمدید. امیدوارم لحظات خوبی را سپری کنید

آموزشگاه فنی حرفه ای در شعبه کرج شعبه اول:تهران نارمک* * * شعبه دوم:کرج خیابان ادهم بازار فرش کرج *** شعبه سوم:پاساژ آلانیوم گوهردشت کرج
و مجموعه کارگاه های تولید در سراسر ایران

قالی اصفهان - ترنج گرافی %

قالی اصفهان

الف- سابقه قالی بافی:

این شهر به پشتوانه فرهنگ عظیم گذشته و هنرمندان اهل ذوق خود در تمامی شاخه­های هنری اعم از معماری، نقاشی، خطاطی، صنایع دستی، ادبیات و موسیقی از منزلتی والا برخوردار است. در میان آثار هنری اصفهان فرش دستباف با داشتن ارزش­هایی با هویت و منحصر به فرد به عنوان سفیر هنر ایران زیبایی­ها و ظرافت­های هنر این شهر را به جهانیان عرضه می­دارد. قالی­بافی اصفهان سبک شهری آن حداقل از زمان تیموریان سابقه­ای 500 ساله داشته و اکنون نیز از مراکز مهم قالی­بافی کشور است.

بسیاری از فرش­های قدیمی ایرانی موجود در موزه­های دنیا و مجموعه داران شخصی مربوط به اصفهان است. شاید بتوان گفت بافت قالی در کارگاه­های متمرکز از زمان صفویه در اصفهان شروع شده است.

باید توجه داشت غنی­ترین منابع طرح و نقش اصیل ایران در آثار تاریخی شهر اصفهان وجود دارد و طراحان اصفهانی از این گنجینه به خوبی بهره گرفته و در آثار خود به نوعی مطرح کرده­اند. محمّد جواد نصیری در کتاب فرش ایران به نقل از دکتر تقی بهرامی نوشته است در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه قالی بافی اندکی در اصفهان وجود داشته . شاید بتوان گفت به علت درآمد خوب ابریشم بافی، شال بافی و بافت پارچه­های پنبه­ای (قدک) کمتر به قال­بافی توجه شده است. بعدها کم کم با توسعه ماشی­آلات پارچه بافی بافت پارچه­های پنبه­ای، شال­بافی و ابریشم بافی از رونق افتاده و دوباره قالی بافی اوج می­گیرد. البته خانواده­های احمد بیگ، مجنونی، عبدالرحیم شورشی، حاج مهدی خان، صفدرزاده، استاد حاج مصور الملک، استاد موحدیان عطار، حاج میرزا امامی و عبد الصمد بزرگزاده در جهت رونق مجدد فرش اصفهان تلاش خوبی داشته­اند. ضمناً طراحان نامدار دیگری همچون همچون عیسی بهادری، احمد ارچنگ و عباس کرباسیون در دهه­های اخیر در آثار خود مجموعه­ای از طرح و نقش جدید به مجموعه آثار هنر فرشبافی اصفهان افزودند.

از تولید کنندگان حال حاضر اصفهان می­توان به صیرفیان، مهدی­ای، فیض­الله صفدرزاده حقیقی، استاد دردشتی و استاد عصاچی اشاره کرد. سبک بافت قالی­های اصفهان، فارسی، لول بافت، دوپوده (ضخیم و نازک) تراکم قالی­های اصفهان از 55 رج شروع شده و گاهی تا 80 رج نیز می­رسد. البته رجشمار غالب 60 و 65 رج است.

قیچی­های منطقه اصفهان و نایین به طریقی ساخته می­شود که ارتفاع پرز قالی در آن­ها تعریف می­شود. و در بازار تحت عناوین 4 میلیمتر، 5 میلیمتر تا 10 میلیمتر فروخته می­شود و از قیچی 4 میلیمتر برای رج 60 تا 65 استفاده شده و هر رج بافته شده را با این قیچی­ها قیچی می­کنند. عموماً در طرح­های اصفهان از لچک ترنج شاه عباسی و اسلیمی استفاده می­شود. از طرح­های ابنیه اسلامی به خصوص از طرح­های گنبد شیخ لطف­الله استفاده شده است. به صورتی که ترنج بزرگترین فرش دنیا که حدود پنج هزار متر مربع مساحت دارد و برای مسجدی در مسقط و با سفارش دربار عمان بافته شده، از این طرح استفاده شده که زیبایی خاصی به قالی مذکور داده است. در گلیم بافی اول و آخر قالی اصفهان با استفاده از پودهای رنگی و خام در دو طرف فرش تزییناتی انجام می­شود که به ملیله معروف است.

ب- ویژگی­های ظاهری فرش­های اصفهان:

1-تمام چله­های فرش­های اصفهان ابریشم است.

2-سبک بافت فارسی است که از مشخصه­های آن گلیمه کرباس بافت، شیرازه سرخود، و سر ریشه­های اول فرش بسته است.

3-عموماً زمینه قالی با استفاده از خامه­های ظریف (کرک) همراه با گل ابریشم است که اصطلاحاً قالی کرک و ابریشم گفته می­شود.

4-رنگ­های غالب، آبی، کرم، لاکی روناسی، گاهاً سرمه­ای و تربت.

5-طرح­های غالب، لچک ترنج، افشان، کومه­ای، شکارگاه، ابنیه اسلامی، دسته گلی حیواندار، که در آن­ها از نقش­مایه­های اسلیمی شاه عباسی، ختایی، پرندگان، نقوش حیوانی و برگ مویی که خاص این منطقه است بهره گرفته می­شود .

-اندازه فرش­های اصفهان بیشتر زرع و نیم، قالیچه[1] و پرده­ای[2] است. البته فرش­های اصفهان در اندازه­های 6، 9 و 12 متری نیز بافته می­شود.ضمناً ملاک خرید و فروش قالی­های اصفهان تعداد صدتایی­های منظور شده در مرحله چله کشی می­باشد و با یک خط رنگی مشخص شده .
به طور مثال گفته می­شود این زرع و نیم چند تا صد تایی است؛ در واقع منظور رجشمار آن است که در بین اصفهانی­ها اینگونه گفته می­شود.


[1] اندازه قالیچه در قم و اراک 210 در 130 سانتی متر است ولی در اکثر نقاط 220 در 140 سانتی متر است.

[2] معادل 150 در 250 سانتی متر است.

ارسال نظر

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

Translate »